Nghề làm chiếu cói ở Phú Tân – Phú Yên: Giữ hồn quê trong từng sợi cói

Giữa nhịp sống hiện đại hối hả, đâu đó ở miền biển Phú Tân (Phú Yên) vẫn vang lên tiếng thoi đưa đều đặn, tiếng chân đạp khung cửi nhịp nhàng như hơi thở của làng quê. Ở nơi này, nghề làm chiếu cói Phú Yên đã tồn tại qua bao thế hệ, từ thời ông bà đến nay, vẫn giữ nguyên nét mộc mạc, cần mẫn. Mỗi tấm chiếu không chỉ là vật dụng để nằm ngủ hay trải sàn, mà còn chứa đựng cả nắng gió, mồ hôi và tình yêu của người dân dành cho mảnh đất quê hương. Cùng One2fly tìm hiểu về làng nghề chiếu cói Phú Yên trong nội dung bài viết dưới đây.

Phú Tân, vùng đất ven biển của tỉnh Phú Yên, được thiên nhiên ưu đãi những bãi bồi màu mỡ, thích hợp cho cây cói phát triển. Chính từ lợi thế đó, người dân nơi đây đã gắn bó với nghề trồng cói và dệt chiếu từ bao đời nay. Chiếu cói Phú Tân nổi tiếng bởi độ bền, sự mát mẻ và hoa văn giản dị nhưng đầy cuốn hút. Với nhiều gia đình, nghề này không chỉ đem lại thu nhập mà còn là niềm tự hào, là sợi dây kết nối quá khứ và hiện tại, gìn giữ những giá trị văn hóa lâu đời.

Quy trình làm chiếu cói truyền thống Phú Yên

Để làm ra một tấm chiếu hoàn chỉnh, người thợ phải trải qua nhiều công đoạn thủ công tỉ mỉ. Từ những ngày đầu ra đồng cắt từng bó cói, chẻ sợi, phơi nắng, nhuộm màu cho đến khi ngồi bên khung cửi đan từng đường ngang, dọc – tất cả đều đòi hỏi sự khéo léo, kiên nhẫn và tình yêu nghề. Mỗi công đoạn là một câu chuyện riêng: buổi sáng sớm tinh mơ, cả làng rộn ràng ra đồng cắt cói; trưa nắng vàng rực, những sợi cói trải dài óng ả; buổi chiều, bàn tay thoăn thoắt đưa thoi tạo nên nhịp sống đặc trưng của làng nghề.

Giá trị văn hóa của nghề làm chiếu cói Phú Yên

Chiếu cói không chỉ là sản phẩm sinh hoạt, mà còn là biểu tượng của nếp sống làng quê Việt. Nó gợi nhớ những trưa hè nằm trên tấm chiếu mát rượi, nghe tiếng ve kêu râm ran và tiếng quạt mo phe phẩy sau hiên nhà. Đó là hình ảnh của sự bình yên, của tình làng nghĩa xóm và của những ký ức tuổi thơ ngọt ngào. Đối với người Phú Tân, mỗi tấm chiếu là kết tinh của lao động cần cù, của tình cảm gia đình, và là niềm tự hào khi mang sản phẩm quê hương đến với khắp nơi trong và ngoài tỉnh.

Thách thức và hướng bảo tồn nghề làm chiếu cói

Ngày nay, trước sự phát triển mạnh mẽ của các sản phẩm công nghiệp, nghề làm chiếu cói đang đứng trước nhiều thách thức. Thị trường thu hẹp, thu nhập không cao khiến người trẻ ít mặn mà kế nghiệp. Tuy vậy, vẫn còn những người thợ tâm huyết, quyết giữ nghề bằng cách cải tiến mẫu mã, kết hợp làng nghề với du lịch trải nghiệm, và tận dụng thương mại điện tử để quảng bá sản phẩm. Đây là hướng đi cần thiết để nghề làm chiếu cói Phú Tân không chỉ tồn tại mà còn phát triển mạnh mẽ trong tương lai.

Nghề làm chiếu cói Phú Yên là minh chứng sống động cho sức sống bền bỉ của những giá trị truyền thống. Mỗi sợi cói, mỗi đường dệt là một câu chuyện, một phần ký ức quê hương được lưu giữ. Giữa những đổi thay của cuộc sống, tấm chiếu cói vẫn giữ được hồn cốt mộc mạc, giản dị – như chính con người Phú Tân, chân chất mà kiên cường.